صرع یا اپی‌لپسی (Epilepsy)، چهارمین بیماری شایع در جهان که اغلب جوانان را درگیر می‌کند، اختلالی است که بیمار را از لحاظ روانی، خانوادگی و اجتماعی تحت فشار بالایی قرار می‌دهد. علامت اصلی این بیماری تشنج‌های مکرر به شمار می‌آید و در اکثر مواقع دلیل مشخصی ندارد. حملات صرعی معمولاً باتوجه به دلایلی بروز می‌یابد و می‌تواند تمام فرآیندهایی که برعهده مغز هستند را تحت تأثیر قرار دهد. بنابراین به دلیل مختل شدن زندگی فرد، بیمار درصدد یافتن درمانی اثربخش برای بیماری خود می‌گردد. متأسفانه این بیماری درمان قطعی ندارد و بیمار تنها می‌تواند با کمک روش‌های درمانی حملات را تا ۷۰ درصد کنترل کند.
حملات بیماری صرع
از حدود ۱۵۰ سال پیش افراد درصدد یافتن راه حلی برای کنترل تشنج‌های بیماری اپی‌لپسی بوده‌اند. با گذشت زمان و پیشرفته شدن روش‌های درمانی، پزشکان و متخصصین توانستند به درمان‌های مؤثرتری در کنترل و کاهش این حملات دست یابند. درمان تشنج در بیماران مبتلا به صرع با طب سنتی یکی از یافته‌های محققان است که به کاهش شدت این بیماری و کنترل حملات آن کمک فراوانی کرده است.
بیماری صرع که با حملات صرعی و تشنج همراه است، در دسته بیماری‌های مربوط به مغز و سیستم عصبی طبقه‌بندی می‌شوند. این حملات اغلب به دلیل آسیب‌های مغزی که در اثر مصرف داروها، الکل یا سرطان مغز به سیستم عصبی وارد می‌شود، ایجاد می‌گردد. در حملات صرعی، فعالیت سلولی کورتیکال یا غشایی در مغز بیشتر از حد عادی است، در نتیجه این حملات رخ می‌دهد. تشنج در این حملات تمام فرآیندهای مربوط به مغز را تحت تأثیر قرار می‌دهد به همین علت کنترل تشنج‌ها و حملات صرع بسیار اهمیت دارد.
علائم و نشانه‌های این حملات شامل حرکات ناگهانی و غیرقابل کنترل در بازوها و پاها می‌شود. همچنین در تشنج صرعی استرس، ترس، از دست دادن هوشیاری، گیجی و اضطراب به عنوان نشانه‌های روانی محسوب می‌شوند. انواع مختلف بیماری اپی‌لپسی عبارتند از:
- صرع پارشیال یا تشنج کانونی
- صرع پارشیال با نقص در هوشیاری
- صرع پارشیال بدون از دست دادن هوشیاری
- صرع خفیف
- صرع بزرگ یا تشنج‌های منتشر
- حملات خاموش
- حملات آتونیک
- حملات تونیک
- حملات کلونیک
- حملات میوکلونیک
- حملات تونیک کلونیک
برای اطلاعات بیشتر از درمان ضعیفی چشم با طب سنتی کلیک کنید.
دلایل بروز حملات صرعی
تقریباً نیمی از افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، دلیل حملات و تشنج‌های خود را نمی‌دانند. افراد به دلایل مختلفی دچار حملات صرعی می‌شوند که عبارتند از:
- وارد شدن ضربه به سر دراثر تصادفات یا دیگر اتفاقات.
- ژنتیک و سابقه خانوادگی
- داشتن عفونت‌های مغزی مانند مننژیت که سبب التهاب مغز و نخاع می‌شوند.
- وارد شدن آسیب به مغز دراثر سکته مغزی یا بیماری‌های عروقی.
- کاهش فعالیت‌های مغزی (دمانس) یا زوال عقل، افرادی که آلزایمر داشته باشند بیشتر در معرض حملات صرعی قرار می‌گیرند.
- بیماری‌های عفونی مانند ایدز و انسفالیت ویروسی.
- آسیب‌های قبل از تولد که شامل تغذیه نادرست مادر یا کمبود اکسیژن می‌شود.
نقش طب سنتی در کنترل بیماری صرع
طب سنتی در ایران و جهان سابقه طولانی در ارائه داروهای گیاهی در درمان بیماری‌های مختلف از جمله صرع داشته است. در طب سنتی ایرانی باتوجه به شش فاکتور هوا، نوشیدنی و غذا، خواب و بیداری، تخلیه و نگهداری، تحرک فیزیکی و آرامش، فعالیت ذهنی و آرامش روحی بر حفظ سلامتی بیمار تأکید فراوانی دارد. در کتب طب سنتی اسلامی_ایرانی نیز گیاهان دارویی مؤثر در درمان صرع بسیار زیاد هستند و اثرات ضد تشنجی دارند. عصاره به دست آمده از اغلب این گیاهان، روی نمونه‌های حیوانی اثرات ضد صرع را از خود نشان داده‌اند. این گیاهان عبارتند از:
- گل صد تومنی
- فاشرای سفید
- اسطوخودوس
- سکبینه
- آنغوزه
- گشنیز
- بوت کش
- باریچه
- افتیمون
- سدر مقدس
- مرزنجوش
عصاره این گیاهان اغلب به‌صورت عرقیجات مورد استفاده جهت درمان بیماری صرع قرار می‌گیرد. علاوه‌بر این گیاهان، متخصصین طب سنتی در کنترل حملات صرع، مصرف برخی از دمنوش‌های گیاهی را توصیه می‌کنند.
دمنوش زنجبیل، نوشیدنی مفید
زنجبیل با داشتن خاصیت ضد التهابی، ضعف اعصاب را تسکین می‌دهند. استفاده روزانه از دمنوش زنجبیل حملات صرع را کنترل می‌نماید، تنها کافی است ۱ قاشق چای‌خوری زنجبیل را با کمی دارچین و زعفران در ۲ لیوان آب جوش دم نمایید. دمنوش زنجبیل فرآیند کنترل حملات صرعی را تسریع می‌بخشد و عوارض ناشی از آن را تسکین می‌دهد. متخصصین توصیه می‌کنند بیمار روزی ۲ لیوان از این دمنوش مصرف نماید تا اثرات مفید آن را مشاهده کند.
پونه کوهی و آویشن، تسکین‌دهنده
استفاده از دمنوش پونه کوهی و آویشن در کاهش درد و حملات صرع بسیار مفید است. در تهیه این دمنوش به میزان مساوی پونه کوهی و آویشن را به‌همراه ۲ لیوان آب جوش دم نمایید و روزی ۲ تا ۳ لیوان میل کنید.
دمنوش دارچین، آرام بخش
دارچین و هل به عنوان ماده‌ای قوی در کاهش التهاب و تقویت سیستم ایمنی بدن، سبب آرامش و تسکین بیمار می‌شود. دمنوش دارچین با استفاده از ۱ قاشق چای‌خوری به‌همراه ۱۰ عدد هل و ۲ لیوان آب جوش تهیه می‌گردد. این دمنوش آرام‌بخش است و حملات صرعی را کنترل و درد ناشی از آن را کاهش می‌دهد.
دمنوش سنبل الطیب، درمان کننده
این دمنوش که تشنج حاصل از صرع را کنترل می‌نماید و به کاهش حملات کمک می‌کند، با استفاده از مقداری سنبل‌الطیب و ۲ لیوان آب جوش تهیه می‌شود.
دمنوش گشنیز، ضد تشنج
گیاه گشنیز به دلیل داشتن خواص فراوان در طب سنتی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. تهیه این دمنوش بسیار ساده بوده و تنها کافی است مقداری از تخم این گیاه را به همراه آب جوش داخل قوری بریزید و ۱۵ دقیقه صبر کنید. این دمنوش خوش عطر و طعم تعداد حملات صرعی را پایین می‌آورد.
دمنوش زوفا، بهبود دهنده
سردردهای ناشی از حملات صرع توسط دمنوش زوفا کاهش می‌یابند و به نوعی این نوشیدنی به بیمار آرامش می‌دهد. زوفا گیاهی از گروه نعنائیان است و خاصیت ضد میکروبی دارد، این دمنوش دستگاه گوارش را از هر عفونتی پاکسازی می‌نماید. جهت تهیه این دمنوش مقداری زوفا به‌همراه آب جوش درون قوری بریزید و پس از ۲۰ دقیقه آن را میل نمایید. مصرف روزی ۲ بار از این دمنوش برای بیماران صرعی تسکین‌دهنده است.
دمنوش بهار نارنج، کنترل‌کننده
این دمنوش خاصیت آرامبخشی دارد و برای بیماران صرعی که تشنج می‌کنند و حتی افرادی که زیاد عصبی می‌شوند، نوشیدنی مؤثری محسوب می‌شود. درواقع این دمنوش به کنترل حملات صرعی کمک فراوانی می‌کند، با نوشیدن ۲ تا ۳ بار در روز از این دمنوش اثرات مثبت آن را خواهید دید.
کلام آخر
طب سنتی به عنوان مجموعه‌ای از دانش‌ها و دستورالعمل‌هایی که از قدیم تا به امروز بوده است، در تشخیص، پیشگیری و درمان اغلب بیماری‌ها کاربرد دارد. درمان و تجویز دارو در طب سنتی با هدف ایجاد تعادل از طریق مزاج‌های متضاد برنامه‌ریزی می‌گردد. درمان تشنج در بیماران مبتلا به صرع با طب سنتی، در کنترل و کاهش حملات صرعی بسیار مؤثر است. اغلب متخصصین طب سنتی پیشنهاد می‌کنند، درمان طب سنتی در کنار درمان دارویی پیگیری شود. مشاهده نتایج اثربخش درمان در طب سنتی نیاز به مداومت و صبوری دارد. بنابراین اگر قصد دارید در کنار درمان دارویی از روش‌های طب سنتی نیز استفاده نمایید، باید اراده و پشتکار قوی داشته باشید.
