راهکارهایی برای تقویت و بهبود بینایی
چشم یکی از پیچیده‌ترین و ظریف‌ترین اندام‌های بدن انسان است که به ما امکان دیدن و درک دنیای اطرافمان را می‌دهند. درمان خانگی حفظ سلامت چشم‌ها از اهمیت بالایی برخوردار است و برای این کار می‌توان از راهکارهای مختلفی استفاده کرد.
راهکارهایی برای تقویت چشم
برای نگهداری از چشم که مهمترین عضو بدن فرد است و برای تقویت چشم و بهبود بینایی راهکارهایی ارائه شده تا با رعایت آنها، بسیاری از بیماری ها را پیشگیری و درمان کنیم.
رژیم غذایی سالم
ویتامین A: این ویتامین برای سلامت شبکیه چشم ضروری است و به بهبود دید در شب کمک میکند. منابع غذایی ویتامین A عبارتند از هویج، سیب‌زمینی شیرین، کدو حلوایی، کلم بروکلی، اسفناج، زرده تخم‌مرغ و جگر.
ویتامین C: این ویتامین یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به محافظت از چشم‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک میکند. منابع غذایی ویتامین C عبارتند از مرکبات، فلفل دلمه‌ای، توت‌ها، کلم بروکلی و کیوی.
ویتامین E: این ویتامین نیز یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به محافظت از چشم‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک میکند. منابع غذایی ویتامین E عبارتند از آجیل‌ها، دانه‌ها، روغن‌های گیاهی و سبزیجات برگ‌دار سبز.
لوتئین و زیگزانتین: این دو ماده مغذی آنتی‌اکسیدان هستند که در شبکیه چشم یافت می‌شوند. آنها به محافظت از چشم‌ها در برابر آسیب‌های اکسیداتیو و تخریب ناشی از نور آبی کمک می‌کنند. منابع غذایی لوتئین و زیگزانتین عبارتند از سبزیجات برگ‌دار سبز، کلم بروکلی، ذرت، کدو حلوایی و آووکادو.
روی: این ماده معدنی برای سلامت شبکیه چشم ضروری است و به بهبود دید در شب کمک میکند. منابع غذایی روی عبارتند از گوشت قرمز، ماهی، مرغ، تخم‌مرغ، آجیل‌ها و دانه‌ها.
مطالب مرتبط:۷ ماده غذایی که برای سلامت چشم معجزه میکند
حفظ سلامت عمومی
کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت، فشار خون بالا، کلسترول بالا بیماری‌های خودایمنی سلامت عمومی خوب برای سلامت چشم نیز ضروری است. اگر بیماری‌های خاصی مانند دیابت یا فشار خون بالا دارید، حتماً آنها را تحت کنترل نگه دارید.
عدم استعمال دخانیات
عدم استعمال دخانیات یکی از بهترین راه‌ها برای تقویت چشم و جلوگیری از بروز بسیاری از بیماری‌های چشمی است. دود سیگار حاوی بیش از ۷۰۰۰ ماده شیمیایی سمی است که می‌توانند به چشم آسیب برسانند. این مواد می‌توانند باعث التهاب، کاهش جریان خون، و آسیب به بافت‌های چشم شوند.
مصرف دخانیات می‌تواند به رگ‌های خونی چشم آسیب برساند و باعث دژنراسیون ماکولا و آب مروارید شود و ممکن است برای بهبود بینایی نیاز به جراحی باشد.
آب مروارید: آب مروارید یک بیماری چشمی است که باعث کدر شدن عدسی چشم می‌شود. دود سیگار خطر ابتلا به آب مروارید را تا دو برابر افزایش می‌دهد.
دژنراسیون ماکولا وابسته به سن (AMD): AMD یک بیماری چشمی است که باعث از بین رفتن بینایی مرکزی می‌شود. دود سیگار خطر ابتلا به AMD را تا دو تا چهار برابر افزایش می‌دهد.
گلوکوم: گلوکوم بیماری چشمی است که باعث آسیب به عصب بینایی می‌شود. دود سیگار خطر ابتلا به گلوکوم را تا ۴۰ درصد افزایش می‌دهد.
رتینوپاتی دیابتی: رتینوپاتی دیابتی در افراد مبتلا به دیابت شایع است. دود سیگار خطر ابتلا به رتینوپاتی دیابتی را تا دو برابر افزایش می‌دهد.
علاوه بر این، دود سیگار می‌تواند باعث افزایش خطر ابتلا به سایر بیماری‌های چشمی مانند التهاب ملتحمه، التهاب قرنیه، و کاتاراکت مادرزادی شود.
ترک سیگار بهترین راه برای محافظت از سلامت چشم است. اگر سیگاری هستید، با ترک سیگار می‌توانید خطر ابتلا به بیماری‌های چشمی را به میزان قابل توجهی کاهش دهید.
محافظت از چشم در برابر سیستم
استفاده طولانی مدت از سیستم و مانیتور می‌تواند باعث خستگی چشم، خشکی چشم، سردرد، و سایر مشکلات چشمی شود. معمولا برنامه نویس‌ها و افرادی که به طور مداوم با سیستم کار می‌کنند به دلیل قرار گرفتن در معرض نور آبی زیاد مانند نور ساطع شده از صفحه نمایش کامپیوتر، تلویزیون و تلفن همراه چشم آنها دچار آسیب می‌شود بنابراین محافظت از چشم عامل حایز از اهمیتی است.
از مانیتور در فاصله مناسب قرار بگیرید و فاصله مناسب بین چشمان شما و مانیتور باید بین ۲۵ تا ۶۰ سانتی متر باشد اگر مانیتور خیلی نزدیک باشد، مجبور خواهید شد چشمان خود را بیش از حد باز کنید و این می‌تواند باعث خستگی چشم شود. اگر مانیتور خیلی دور باشد، مجبور خواهید شد چشمان خود را بیش از حد متمرکز کنید و این نیز می‌تواند باعث خستگی چشم شود.
نور مانیتور را تنظیم کنید چراکه نور مانیتور باید با نور محیط شما متعادل باشد. اگر نور خیلی زیاد باشد، باعث خیرگی چشم می‌شود ولی اگر خیلی کم باشد، باعث خستگی چشم می‌شود. نور آبی ساطع شده از مانیتور می‌تواند باعث خستگی چشم و اختلال در خواب شود. استفاده از فیلتر نور آبی می‌تواند به کاهش این اثرات کمک کند.
هر ۲۰ دقیقه به چشمان خود استراحت دهید و پس از ۲۰ دقیقه کار با مانیتور، به چیزی دور نگاه کنید. این کار به چشمان شما کمک میکند تا استراحت کنند.
به طور منظم از قطره چشم استفاده کنید. قطره چشم می‌تواند به مرطوب نگه داشتن چشمان شما کمک کند. اگر از عینک استفاده می‌کنید، مطمئن شوید که عینک شما برای کار با کامپیوتر مناسب است. عینک‌های مخصوص کامپیوتر می‌توانند به کاهش خستگی چشم کمک کنند.
مطالب مرتبط:درمان ضعیفی چشم با طب سنتی
سن و ژنتیک
سن و ژنتیک دو عامل مهم در تقویت چشم هستند. سن می‌تواند بر سلامت چشم تأثیر بگذارد و ژنتیک نیز می‌تواند خطر ابتلا به برخی بیماری‌های چشمی را افزایش دهد. با افزایش سن، بینایی افراد به طور طبیعی ضعیف‌تر می‌شود و برخی از افراد به طور ژنتیکی بیشتر در معرض ابتلا به مشکلات چشمی مانند نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم هستند.
مصرف آب کافی در تقویت چشم
آب برای سلامتی همه اندام‌های بدن، از جمله چشم‌ها، ضروری است. آب به حفظ رطوبت چشم‌ها کمک میکند و از خشکی چشم جلوگیری میکند. خشکی چشم می‌تواند باعث خستگی چشم، سوزش چشم، و تاری دید شود. علاوه بر این، آب به تولید اشک کمک میکند. اشک به تمیز کردن چشم‌ها و محافظت از آنها در برابر عفونت کمک میکند.
میزان آب مورد نیاز بدن برای حفظ سلامت چشم‌ها به عوامل مختلفی از جمله سن، جنس، فعالیت بدنی، و آب و هوای محیط بستگی دارد. به طور کلی، توصیه می‌شود که بزرگسالان روزانه ۸ تا ۱۲ لیوان آب بنوشند.
استفاده از عینک یا لنزهای تماسی
اگر دچار ضعف چشم هستید، ممکن است نیاز به استفاده از عینک یا لنزهای تماسی داشته باشید. استفاده از عینک یا لنزهای تماسی می‌تواند به بهبود بینایی و کاهش خستگی چشم کمک کند. این وسایل می‌توانند اصلاحات لازم را برای مشکلات بینایی مانند نزدیک بینی، دوربینی، و آستیگماتیسم انجام دهند.
با بهبود بینایی، افراد می‌توانند فعالیت‌های روزمره خود را راحت‌تر انجام دهند و از چشم‌های خود کمتر استفاده کنند. این امر می‌تواند به کاهش خستگی چشم کمک کند. علاوه بر این، استفاده از عینک یا لنزهای تماسی می‌تواند از چشم‌ها در برابر آسیب‌های ناشی از نور خورشید محافظت کند. استفاده از عینک یا لنزهای تماسی نمی‌تواند از بروز مشکلات چشمی جلوگیری کند. این وسایل تنها می‌توانند مشکلات بینایی موجود را اصلاح کنند.
اجتناب از عوامل تحریک‌کننده چشم
عوامل تحریک‌کننده چشم مانند گرد و غبار و دود، آلرژن‌ها و مواد شیمیایی همچنین نور خورشید و نور مصنوعی و استفاده طولانی مدت از دستگاه‌های الکترونیکی می‌توانند باعث قرمزی، خارش، سوزش، و سایر مشکلات چشمی شوند. با رعایت این نکات می‌توانید از چشم‌های خود در برابر عوامل تحریک‌کننده محافظت کرده و از بروز مشکلات چشمی جلوگیری کنید.
محافظت از چشم در برابر نور خورشید
استفاده از عینک آفتابی می‌تواند به محافظت از چشم در برابر اشعه UV خورشید و جلوگیری از آسیب‌های چشمی کمک کند. مانند آب مروارید و دژنراسیون ماکولا که وابسته به سن اتفاق می‌افتد.
استفاده از کمپرس سرد
کمپرس سرد می‌تواند به کاهش التهاب و خستگی چشم کمک کند. برای تهیه کمپرس سرد، یک حوله تمیز را در آب سرد خیس کنید و آن را روی چشمان بسته خود قرار دهید.
استفاده از چای سبز
چای سبز دارای خواص آنتی اکسیدانی است که می‌تواند به محافظت از چشم در برابر آسیب‌های اکسیداتیو کمک کند. برای استفاده از چای سبز برای چشم، یک کیسه چای سبز را در آب گرم خیس کنید و سپس آن را روی چشمان بسته خود قرار دهید.
خواب کافی
خستگی چشم می‌تواند باعث تاری دید، سردرد و خشکی چشم شود. خواب کافی به ترمیم و بازسازی سلول‌های چشم کمک میکند و به حفظ سلامت چشم و جلوگیری از خستگی چشم کمک میکند. سعی کنید هر شب ۷ تا ۸ ساعت خواب باکیفیت داشته باشید.
مطالب مرتبط:آیا بلفاروپلاستی باعث کوچک شدن چشم ها می شود؟
تمرینات ورزشی مناسب برای تقویت چشم
در حالی که هیچ مدرک علمی قطعی برای اثبات اینکه تمرینات ورزشی می‌توانند بینایی را به طور چشمگیری بهبود بخشند وجود ندارد، اما برخی از تمرینات می‌توانند به خستگی چشم کمک کنند و به طور کلی تمرکز و عملکرد بینایی را تقویت کنند. در اینجا چند نمونه از تمرینات ورزشی مناسب برای تقویت و بهبود بینایی آورده شده است:
- چرخش چشم: چشمان خود را در جهت عقربه‌های ساعت و خلاف جهت عقربه‌های ساعت بچرخانید. این حرکت عضلات خارجی چشم را تقویت میکند. ۱۰ بار در جهت عقربه‌های ساعت و ۱۰ بار خلاف جهت عقربه‌های ساعت چشمان خود را در جهات دورانی حرکت دهید.
- تمرکز روی اشیاء نزدیک و دور: به طور متناوب به یک شیء نزدیک (مانند انگشت خود) و یک شیء دور (مانند یک درخت) نگاه کنید. این حرکت عضلات داخلی چشم را تقویت میکند.
- حرکات چشم به صورت مورب: چشمان خود را به بالا و سمت چپ، سپس به پایین و سمت راست، سپس به بالا و سمت راست و در نهایت به پایین و سمت چپ نگاه کنید. این حرکت عضلات مورب چشم را تقویت میکند.
- پلک زدن: به طور مرتب پلک بزنید تا چشمان شما مرطوب شوند و از خشکی چشم جلوگیری شود. به مدت ۱۰ ثانیه به طور متناوب پلک بزنید. سپس ۱۰ ثانیه استراحت کنید. این کار را ۵ بار تکرار کنید.
- پالمینگ: کف دست‌های خود را به هم بمالید تا گرم شوند. سپس، چشمان خود را بپوشانید و به مدت ۱۰ تا ۲۰ ثانیه کف دست‌های خود را روی چشمان خود قرار دهید. این حرکت عضلات چشم را شل میکند و به آرامش چشم‌ها کمک میکند.
- تمرکز روی تاریکی: در یک مکان تاریک بنشینید و چشمان خود را ببندید. به تاریکی تمرکز کنید و سعی کنید جزئیات را در تاریکی ببینید. این حرکت به تطبیق چشم‌ها با تاریکی کمک میکند.
- تمرینات تنفس: تمرینات تنفس عمیق به آرامش بدن و ذهن شما کمک میکند و می‌تواند به کاهش خستگی چشم کمک کند.
از نکات مهم برای انجام این نوع تمرینات می‌توان گفت که قبل از انجام هر گونه تمرین ورزشی برای چشم با یک متخصص چشم مشورت کنید و این تمرینات را به طور منظم انجام دهید تا بهترین نتیجه را بگیرید.
اگر در حین انجام این تمرینات احساس درد یا ناراحتی کردید، فوراً متوقف کنید. در آخر این تمرینات جایگزین درمان‌های پزشکی نیستند. اگر مشکلات بینایی دارید، حتماً به یک متخصص چشم مراجعه کنید.
نتیجه گیری:
در صورت وجود علائم جدی مانند درد شدید چشم، تاری دید ناگهانی یا از دست دادن بینایی، قرمزی چشم یا floaters (ذرات شناور در میدان دید) باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. با رعایت این نکات می‌توانید از سلامت چشم‌های خود محافظت کرده و از بینایی قوی و واضح لذت ببرید.
